WITNICA PO 1945 ROKU

 

Witnica została wyzwolona na początku lutego 1945 roku. Armia wojsk radzieckich, kierująca się w stronę Berlina, opanowała Witnicę. Straty wojenne w Witnicy szacowane są na około 8%. Dla polskich jeńców przymusowych był to dzień wyzwolenia, dla Niemców, mieszkańców Witnicy, rozpoczął się okres radzieckiej okupacji. W obawie przed zbliżającym się frontem, blisko połowa mieszkańców miasta, uciekła na zachód; pozostali znaleźli się w strefie okupacyjnej.

Do Witnicy zaczęli przybywać przesiedleńcy z terenów za linią Bugu i Sanu. Witnica rozpoczynała nowy rozdział – stawała się polskim miastem. W przełomowym roku 1945 Witnica miała 6 burmistrzów – dwóch Niemców (F. Gefferd, O. Róder) i czterech Polaków (M. Tomaszewicz, J. Kozuba, F. Matlangiewicz, J. Czarnuch). Przed wkroczeniem wojsk radzieckich do Witnicy, część Niemców uciekła za Odrę, pozostali zostali ewakuowani w okolice Bogdańca i Gorzowa.

Jeszcze przed konferencją w Pocztamie (17.072.08.1945) podjęto decyzję o wysiedleniu Niemców za Odrę. Około 2400 Niemców wyprowadzono do mostu na Odrze w Kostrzynie. Pozostałych w Witnicy (około 100 Niemców) wykorzystano do przeszkolenia polskich osadników w obsłudze różnych urządzeń, następnie wywieziono ich do Niemiec. Zaraz po wojnie, władze Witnicy spolszczyli nazwy instytucji i ulic, a także usuwali ślady wojny (zniszczone budynki rozbierano, a cegłę wywożono do Warszawy). Pod koniec 1946 roku liczba mieszkańców Witnicy sięgała około 3000 osób (w tym 50 Niemców).

W mieście miały swoje siedziby: Zarząd Miasta i Gminy, MO, Państwowy Urząd Repatriacyjny, Poczta, Szkoła Podstawowa, Gimnazjum i Liceum, Parafia Rz-Kat., Dworzec PKP. Działały organizacje: OSP, PCK, Spółdzielnia Rolniczo Handlowa „Rolnik”, Związek Osadników Wojskowych. Istniały placówki służby zdrowia, zespoły teatru amatorskiego, chór kościelny. Funkcjonowały zakłady produkcyjne, takie jak: kaflarnia, fabryka przetworów ziemniaczanych, fabryka mebli, tartak, browar, 4 młyny. Usługi oferowało: 7 piekarń, 8 warsztatów ślusarskich, 5 rzeźników, 4 stolarzy, 4 fryzjerów i kilkanaście innych warsztatów rzemieślniczych. Z placówek handlowych należy wymienić: 12 zakładów gastronomicznych, 12 sklepów spożywczych i 13 innych placówek handlowych, głównie prywatnych. Czynne było kino „Kometa” oraz wypożyczalnia książek „Pionier”.

Życie polityczne i społeczne w okresie Polski Ludowej było podobne, jak w innych regionach Polskich (rządy PPR, PPS przy współudziale SD, PSL, stalinowski system dyktatury proletariatu, „demokracja socjalistyczna”, inwigilacja w zakładach pracy, pochody I-majowe, itp.). W okresach kryzysu gospodarczego (1952-53 i 1981-85) wprowadzano system karkowy system podziału towarów rynkowych. W wyniku kryzysu ekonomicznego, masowe strajki w 1981 roku, doprowadziły do wprowadzenia stanu wojennego (13.12.1981). Władzę przejęło wojsko, rozwiązano NSZZ „Solidarność”, ograniczono prawa obywatelskie. Do historii przeszedł strajk okupacyjny w witnickim „Metalplaście”.

W efekcie obraz Okrągłego Stołu w 1990 roku, doszło w Polsce do wolnych wyborów parlamentarnych, w wyniku czego nastąpiło przejęcie władzy przez ludzi o nastawieniu o zasady lokalnej i regionalnej samorządności. W Witnicy wybory wygrały osoby związane z „Solidarnością”. Stabilizacja demokratyczna pozwoliła Polsce wejść w struktury Unii Europejskiej i paktu obronnego NATO.

Nowe władze zrealizowały nowe inwestycje, wśród których należałoby wymienić: budowa sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, odremontowano i rozbudowano budynek gimnazjum i szkoły podstawowej, zbudowano nowe przedszkole, dofinansowano rozbudowę szkoły średniej, wyremontowano Dom Kultury, wspomagano remonty kościołów, Żółtego Pałacyku wraz z Izbą Regionalną, utworzono Park Drogowskazów i Słupów Milowych Cywilizacji. Powstała lokalna strefa przemysłowa, a w niej kilka zakładów dających dużo miejsc pracy dla Witniczan. Wizytówką miasta jest obwodnica (Droga Jana Pawła II) oraz Regionalne Centrum Ratownictwa, w którym mieści się SP, Policja, Pogotowie Ratunkowe i sala widowiskowa.

Obecnie Witnica liczy 6859 mieszkańców (dane z dnia 31.12.2013). Zdecydowana większość zatrudniona jest w witnickich zakładach, część mieszkańców pracuje w Gorzowie Wlkp., Kostrzynie, a także dojeżdża do Niemiec oraz pracuje w innych krajach Europy Zachodniej. Witnica jest miasteczkiem, w którym tutejsi mieszkańcy znają się, znają swoje historie życia. Parafia natomiast jest pewnym zwornikiem wielopokoleniowych rodzin, których korzenie sięgają Wschodu i innych części naszej Ojczyzny.